Wagner’e katılmak için hapishaneden erken tahliye edilen Rus mahkumların yeniden suç işledikleri iddia ediliyor

Arsenii Sokolov, Tim Whewell ve Nina Nazarova tarafından hazırlanmıştır.

Ukrayna’da hapishaneden erken tahliye edilen ve Rus paralı asker grubu Wagner ile savaşmak için Rusya’ya dönen bir mahkum, iki cinayetle suçlanıyor.

2016 yılında 18 yıl hapis cezasına çarptırılan Demyan Kevorkyan, işten dönen bir erkek ve kadını öldürmekle suçlanıyor.

Kevorkyan suçlamayı reddediyor.

BBC, böyle olan tek kişinin Kevorkyan olmadığını doğruladı.

Ukrayna’da savaşmak için erken serbest bırakılan ve Rusya’ya döndüklerinde affedilen, ancak tekrar suçlanan başkaları da var.

Bir sosyal medya paylaşımında Kevorkyan ile aynı cezaevinde bulunan bir tutuklunun sözlerine yer verildi.

Bu kişiye göre, Wagner’in işvereni Yevgeni Prigojin, 31 Ağustos 2022’de hapishaneyi ziyaret ettiğinde Kevorkyan da dahil olmak üzere 150 mahkumu Ukrayna’da savaşmaları için gönderdi.

BBC’nin öğrendiğine göre Kevorkyan, Ukrayna’dan dönüşünde Rusya’nın güneybatısındaki Krasnodar kentindeki Pridorozhnaya’da insanlara savaş alanından yeni döndüğünü söylerken görüldü.

Kevorkyan, 19 yaşındaki animatör Tatyana Mostyko ve işvereni Kirill Chubko’yu öldürmekle suçlanıyor.

Annesi Nadezhda, kızının fotoğrafını göstererek “İşini seviyordu” diyor.

Tatyana’nın son işi 29 Nisan’daydı. Olaydan sonra patronu Kirill Chubko onu eve götürecekti, ancak Rusya’nın güneybatısındaki Berezanskaya kasabası yakınlarında lastiği patlayınca aracı yol kenarına çekmek zorunda kaldı. Kirill’in karısı Darya, kocasının geç kalacağını ve bir grup gencin kendilerine yardım ettiklerini söylemek için onu aradıklarını söyledi. Bu, karısının sesini son kez duyuşuydu.

Tatyana ve Kirill sabaha karşı dönmemişlerdi. Darya bir şeylerin ters gittiğini anladı ve polisi aradı. Bölgede başlayan arama çalışmalarına yüzlerce kişi katıldı.

Tatyana’nın annesi Nadezhda, kızının yaşadığı bölgeye ulaşmak için doğu Rusya’daki Sibirya’dan 6 saat yol kat etti.

“Uçağım indiğinde telefonumu açtım ve sonsuz sayıda mesaj geliyordu. O an nasıl paniğe kapıldığımı hatırlamıyorum. Telefonumu attım. Mesajların tek bir anlamı olabilirdi, her şey bitmişti. . Bu bir hayvan korkusuydu, tarif edemem,” diye açıklıyor Nadezhda.

Olayın ardından 31 yaşındaki Kevorkyan ve iki kişi daha gözaltına alındı. Şüpheliler, Anatoly Dvoynikov ve Aram Tatosyan, polis memurlarını Kirill’in yanmış arabasından çok da uzak olmayan bir ormanlık alanda bulunan iki derme çatma mezara götürdüler. Kirill ve Tatyana bıçaklanmıştı ve polis, genç kadının “şiddetli cinayet izleri” olduğunu söyledi.

Dvoynikov ve Tatosyan soygun ve cinayeti itiraf ettiler ve bundan Kevorkyan’ın sorumlu olduğunu söylediler. Kevorkyan bu argümanları reddetmeye devam etti.

Tatyana’nın annesi Nadezhda, daha önce benzer bir suçtan 18 yıl hapis cezasına çarptırılan Kevorkyan’ın olay anında serbest olduğuna inanamıyor.

Kevorkyan daha önce Tatyana ve Kirill’in öldürüldüğü yerin yakınında arabaları kaçıran ve birilerini soyarak öldüren bir çeteye liderlik etmekle suçlanmıştı.

Normalde, Rus yasalarına göre mahkumlar cezalarının en az üçte ikisini çekmeli. Ancak Kevorkyan’ın durumunda bu olmadı.

Nadezhda, “Hangi yasal gerekçelerle serbest bırakıldı? En az 12 yıl hapiste kalması gerekirdi, ancak geriye yalnızca 6 yıl kaldı” diyor Nadezhda.

Kim erken tahliye oldu?

Telegram aracılığıyla sızan bir görüntüde, Wagner’in işvereni Prigojin’in bir Rus hapishanesinde siyah kürk şapkalı mahkumlara seslendiğini görüyoruz.

Prigojin bu videoda “birden fazla cinayet işleyen, hükümet yetkililerini veya polis memurlarını döven insanları tercih ettiğini” söylüyor.

Ukrayna’ya gidenlerin yüzde 15’inin “çinko kaplı tabutlarda” döneceğini söyleyen Prigojin, “Suç becerilerinize ihtiyacımız var” diyor.

Prigojin, cephede 6 ay hayatta kalmayı başaranlara 100 bin ruble (bin dolar) vereceğini söyler ve suçlarının affedileceğinin sözünü verir.

Haziran 2023’te Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna savaşından dönen mahkumlar için af belgelerini imzaladığını ilk kez kamuoyuna duyurdu.

Kaç kişi yine hata yaptı?

Prigojin, Wagner’in bir yılda 49.000 mahkumu Ukrayna’da savaşmaları için gönderdiğini ve sadece 32.000’inin geri döndüğünü söyledi. Bu başta söylediğinden çok daha düşük bir oran. Araştırmacılar, hayatta kalan sadece 20.000 kişiyle gerçek sayının daha da düşük olduğunu düşünüyor.

Prigojin, Ocak ayında Ukrayna’dan dönüşlerinde paylaşılan bir görüntüde mahkumlara “Suçluydunuz ve şimdi bir savaş kahramanısınız” diyor.

Ancak bu “kahramanlardan” bazılarının yeniden suç işlediği iddia ediliyor.

BBC, tecavüz ve cinayet de dahil olmak üzere yaklaşık 20 farklı suçta şüphelilerin Wagner tarafından işe alınan ve hapishaneden erken tahliye edilen kişiler olduğunu doğruladı.

Prigojin, eski Wagner çalışanları arasında kabahat işleme oranının, diğer suçlulara göre yüzde 10 ila 20 daha düşük olduğunu savunuyor.

Ancak tutsak hakları örgütü Russia Behind Bars’ın yöneticisi Olga Romanova, birçok suçun kaydedilmediğini, bu nedenle gerçek sayının çok daha yüksek olabileceğini söylüyor.

Romanova, yeni bir yasanın “özel bir askeri operasyonda” savaşanları itibarsızlaştıran herkesi suç saydığına dikkat çekiyor.

Rusya’daki pek çok aile, savaş deneyimlerinden dolayı eski mahkumların cezasız ve daha da acımasız bir şekilde ülkelerine geri gönderileceğinden endişe ediyor.

2020 yılında Oksana Pekhteleva’nın 23 yaşındaki kızı Vera, 100’den fazla yerinden bıçaklandı ve ardından elektrik kablosuyla boğuldu. Vera o kadar vahşice öldürüldü ki Rusya’da manşetlere taşındı.

Temmuz 2022’de Vera’nın eski erkek arkadaşı Vladislav Kanius, cinayetten 17 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Bir yıldan kısa bir süre sonra annesi Oksana, Kanius’un dışarıda olabileceği aklına gelmedi. Ama yanılıyordu.

Mayıs 2023’te Kanius’un fotoğrafları sosyal medyada paylaşılmaya başlandı. Askeri üniforma giyiyordu ve silah taşıyordu. Oksana, fotoğrafların gerçek olduğuna inanamadı.

Ancak bir ay sonra Oksana, Kanius’un Wagner’in ziyaret ettiği Rusya’nın güneyindeki hapishaneye gönderildiğini öğrendi.

Oksana, mahkemeden Kanius’un konumunu öğrenmesini istediğinde, yetkililer onu bulamadıklarını ve konumunun bir devlet sırrı olduğunu söylediler.

Oksana, son paylaşımları ve askeri üniformalı fotoğrafları nedeniyle Kanius’un Ukrayna’da savaştığını ve hayatta kalırsa affedileceğini ve sivil hayata döneceğini düşünüyor.

Bu, kızı için aylarca mahkemelerde uğraşan bir anne için çok acı bir gelişme.

Oksana, “Bu bir lanet gibi. Sanki hepimiz saldırıya uğramışız gibi. Bu, dışarıdaki tüm pisliklere bir işaret. ‘Ne istersen yap, cezalandırılmayacaksın’ demek gibi” diyor Oksana.

BBC’nin görüştüğü pek çok avukat, bu tür olaylara müdahale etme yetkilerinin olmadığını, bir kişinin aynı suçtan iki kez yargılanamayacağını, ancak bir daha suç işlemesi halinde cezaevine geri gönderileceğini bildirdi.

Bu, Tatyana’nın annesi Nadezhda gibi cinayet kurbanlarının akrabalarını korkutuyor.

Nadezhda’nın yapabileceği tek şey, kızının cinayetinin baş zanlısı Kevorkyan’ın kusurlu bulunması halinde ömür boyu hapis cezasına çarptırılmasını talep eden on binlerce imza toplayan bir dilekçeyi desteklemek.

Nadezhda, “Evde bundan asla bahsetmem. Tatyana benden alındı ​​​​ve yer ayaklarımın altından kaydı” diyor.

“Kızımın ölümünden kimin sorumlu olduğunu elbette biliyorum ve bunun onun ilk hatası olmadığını da biliyorum. Benim için zor. Ama aptal değilim. Onu ömür boyu hapse atmayacaklarını anlıyorum. “